بررسی اختلاف در وضو بین شیعه و اهل تسنن 2

شستن پاها با توجه به قرائت جر
قائلان به وجوب شستن پاها در وضو، قرائت نصب را به گونه‏اي توجيه کرده‏اند که ضعف و ناهماهنگي آن با قواعد عربي آشکار است. آنان وقتي متوجه شدند قرائت جرّ بر مسح دلالت دارد، نه بر شستن، در توجيه و تطبيق قرائت جرّ با اعتقادشان به وجوب شستن، در ماندند. از اين رو، کوشيدند تا توجيهي براي قول به شستن پاها با توجه به قرائت جرّ بيابند، اما توجيهي نيافتند جز «اعراب جرّ به سبب مجاورت». کلمه «أرجلکم» به سبب اينکه به کلمه «وجوهکم» عطف شده، منصوب است، اما چون در جوار کلمه‏اي مجرور، يعني «بروءوسکم» قرار گرفته، اعراب جرّ را از آن کسب مي‏کند، که از آن به «جرّ به سبب مجاورت» تعبير مي‏شود و به اين معناست که کلمه‏اي اِعراب طبيعي خود را از دست بدهد و اِعراب کلمه مجاور را بگيرد. مي‏گويند در مثل آمده است: «حُجْرُ ضَبٍّ خَربٍ» [سوراخ سوسمار خراب است]، کلمه «خَربٍ» چون خبر «حُجر» است بايد مرفوع باشد، اما چون در کنار کلمه مجرور «ضَبٍّ» قرار گرفته، از آن کسب جرّ کرده و مجرور شده است.
از آنجا که «جرّ به سبب مجاورت» در کلمات فصيح عرب وجود ندارد و بر فرض وجود آن، داراي شرايطي است که در مورد بحث، آن شرايط، موجود نيست، فصل بعدي را به بيان اين موضوع اختصاص مي‏دهيم.
صحّت و شروط «جرّ به سبب مجاورت»

ادامه نوشته

بررسی اختلاف در وضو بین شیعه و اهل تسنن 1

يکي از اختلافات مسلمانان در احکام عبادي، حکم مسح يا شستن پا در وضو است. ريشه اين اختلاف پردامنه را بايد در تفاوت روايات جست وجو کرد، اما ترديدي نيست که قرآن بهترين داور در نزاع ميان روايات است و آيه وضو در سوره مائده ـ حتي بنابر قرائتهاي گوناگون آن ـ بر حکم مسح پا دلالتي روشن دارد. از اين رو جمع کثيري از عالمان اهل سنّت با پذيرش دلالت صريح قرآن به توجيه ضعيف فتاواي برخي از فقيهان خويش پرداخته‏اند. پس دلالت روشن قرآن کريم، همراه با روايات فراوان اهل سنّت که از وجوب مسح پا حکايت مي‏کند، به ضميمه فتاواي گروه فراواني از صحابه و تابعين براين حقيقت، و در نهايت، روايات روشن اهل بيت پيامبر(ع) در باره کيفيت وضوي آن حضرت، ترديدي در رجحان قول به وجوب مسح پا در وضو باقي نمي‏گذارد.
ادامه نوشته